Most Chwaliszewski
Chwaliszewski-Brücke
© Miejski Konserwator Zabytków
POL
nahe Poznań
Vorher-Nachher-Bilder in der Nähe
Lade Bilder...
Most Chwaliszewski w Poznaniu – historyczny most drogowy na rzece Warcie, w granicach administracyjnych miasta Poznania.
Istniał od czasu średniowiecza, na wylocie ul. Wielkiej, na trakcie z Poznania przez Chwaliszewo, Ostrów Tumski, Śródkę - w kierunku wschodnim. W 1809 wybudowano nowy obiekt i była to jedyna wielka inwestycja w Poznaniu doby Księstwa Warszawskiego. Budowa kosztowała 100.910 florenów, z czego państwo dało około 84.000. Do 1878 był to obiekt drewniany, potem metalowy (od strony inżynieryjnej zaprojektowany przez Cäsara Stenzla), kratowy, nitowany (zużyto 256 ton żelaza). Miał dwa przęsła po 40 metrów długości i 4 metry wysokości każde. Wsparty na jednym murowanym filarze w nurcie Warty. Celem wyciszenia hałasu komunikacyjnego (bliskość kamienic) nawierzchnia wykonana była z kostki drewnianej (od 1880 z wbudowanym torowiskiem tramwajowym). Od 1861 utrzymanie i konserwacja przeprawy powróciła do miasta i pobierano na ten cel podatek mostowy. Wpływy z mostowego w wysokości około 2150 talarów utrzymywały się do 1870. Rocznie przejeżdżało tędy około 193.000 koni.
Po wybudowaniu w 1966 nowego mostu Bolesława Chrobrego i decyzji o przełożeniu Warty w nowe koryto, stracił na znaczeniu. Rozebrany w 1968. W jego miejscu jest dzisiaj fragment ul. Chwaliszewo.
Od grudnia 2017 w miejscu dawnego mostu eksponowany jest iluminowany zarys konstrukcji jednego jego przęsła[4].
W sąsiedztwie wschodniego przyczółka mostu znajdował się Złoty Krzyż, zwany krzyżem chwaliszewskim. Obecnie stojący w tym miejscu krucyfiks pochodzi z 1945 roku, jednak według tradycji, krzyż w tym miejscu stoi od ponad 1000 lat.
W okolice Mostu Chwaliszewskiego, corocznie na przełomie maja i czerwca przypływały na tarło jesiotry z Bałtyku (była tu cieplejsza woda i duża ilość odpadków stanowiących pożywienie). Niektóre z ryb osiągały 2,5 metra długości i wagę powyżej 150 kg. Przybycie jesiotrów stanowiło swoistą atrakcję dla mieszkańców miasta, którzy masowo schodzili się tutaj aby obejrzeć tarło. Z nieznanych przyczyn ryby przypłynęły po raz ostatni w roku 1906.
Jeszcze w okresie międzywojennym, nocami, pod mostem, przechowywane były w specjalnych łodziach z otworami, beczki ze świeżymi rybami, które sprzedawano na targowisku Wolnica przy Świętym Wojciechu.
Podczas powstania wielkopolskiego w 1846 roku na moście doszło do potyczki pomiędzy Prusakami i powstańcami zamierzającymi zaatakować Fort Winiary, by uwolnić przetrzymywanych tam więźniów politycznych. Władze otrzymały informację o tym, że przez most przejadą wozy z ochotnikami z Runowa i Biernatek pod dowództwem Hipolita Trąpczyńskiego - leśniczego z Kórnika. Prusacy urządzili zasadzkę, w wyniku której uniemożliwiono powstańcom dotarcie do Cytadeli i zabito kilku ochotników. Akcja zakończyła się niepowodzeniem.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Most_Chwaliszewski_w_Poznaniu
Chwaliszewski-Brücke in Posen - eine historische Straßenbrücke auf der Warta innerhalb der Verwaltungsgrenzen der Stadt Posen.
Es existierte seit dem Mittelalter am Ausgang der ul. Wielka, auf dem Weg von Posen durch Chwaliszewo, Ostrów Tumski und Śródka - nach Osten. 1809 wurde eine neue Anlage gebaut, die während des Herzogtums Warschau die einzige große Investition in Posen war. Der Bau kostete 100.910 Gulden, von denen der Staat etwa 84.000 gab. Bis 1878 war es ein Holzgitter, dann Metall (technische Seite von Cäsar Stenzel entworfen), genietet (256 Tonnen Eisen verwendet). Es hatte zwei Spannweiten von jeweils 40 Metern Länge und 4 Metern Höhe. Unterstützt auf einer Steinsäule in der Warta-Strömung. Um den Verkehrslärm (in der Nähe von Mietshäusern) zu reduzieren, wurde die Oberfläche aus Holzwürfeln (ab 1880 mit eingebauter Straßenbahnschiene) gefertigt. Ab 1861 kehrte die Instandhaltung und Erhaltung der Kreuzung in die Stadt zurück und zu diesem Zweck wurde eine Brückensteuer erhoben. Die Zuflüsse von der Brücke in Höhe von rund 2.150 Talern dauerten bis 1870. Jährlich gingen rund 193.000 Pferde durch.
Nach dem Bau der neuen Brücke Bolesław the Brave im Jahr 1966 und der Entscheidung, die Warta in einen neuen Kanal zu verlegen, verlor sie an Bedeutung. 1968 abgerissen. An seiner Stelle steht heute ein Fragment der ul. Chwaliszewo.
Seit Dezember 2017 ist an der Stelle der ehemaligen Brücke der beleuchtete Umriss der Struktur einer ihrer Spannweiten freigelegt [4].
In der Nähe des östlichen Brückenkopfes der Brücke befand sich das Goldene Kreuz, das Chwaliszewski-Kreuz genannt wurde. Derzeit ist das hier stehende Kruzifix aus dem Jahr 1945, aber nach der Tradition steht das Kreuz dort seit über 1000 Jahren.
In der Nähe der Chwaliszewski-Brücke kamen jährlich um Mai und Juni Störe aus der Ostsee zum Laichen (es gab wärmeres Wasser und eine große Menge Lebensmittelabfälle). Einige der Fische erreichten eine Länge von 2,5 Metern und ein Gewicht von über 150 kg. Die Ankunft von Stören war eine Art Anziehungspunkt für die Einwohner der Stadt, die massiv hierher kamen, um das Laichen zu beobachten. Aus unbekannten Gründen kam der Fisch 1906 zum letzten Mal.
Selbst in der Zwischenkriegszeit, nachts, unter der Brücke, wurden sie in speziellen Booten mit Löchern und Fässern mit frischem Fisch gelagert, die auf dem Wolnica-Marktplatz in Saint Wojciech verkauft wurden.
Während des Großpolenaufstands im Jahr 1846 kam es zu einem Gefecht zwischen Preußen und Aufständischen, die beabsichtigten, Fort Winiary anzugreifen, um dort inhaftierte politische Gefangene zu befreien. Die Behörden erhielten Informationen, dass Freiwillige aus Runów und Biernatka unter dem Kommando von Hipolit Trąpczyński - einem Förster aus Kórnik - die Brücke passieren würden. Preußen richteten einen Hinterhalt ein, der die Aufständischen daran hinderte, die Zitadelle zu erreichen, und tötete mehrere Freiwillige. Die Aktion ist fehlgeschlagen.
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Most_Chwaliszewski_w_Poznaniu